Sarkoma ewing tek
fëmijët është karcinoma e dytë e kockave më e shpeshtë tek fëmijët. Ky lloj
kanceri ndodh shpesh në kockat e gjata të këmbëve apo të duarve, pelvik, gjoks,
shpinë apo eshtrat e kafkës. Ky kancer ndodh më së shpeshti tek adoleshentet, në
gati gjysmën e rasteve, më shpesh prek moshat 10-20 vjeç. Sa i përket gjinisë më
e shpeshtë është tek meshkujt sesa tek femrat. Familja e sarkomes ewing përbëhet
nga: sakroma ewing, sarkoma eving atipike dhe PNET e kockave apo indeve të
buta, të gjitha llojet trajtohen në të njëjtën mënyrë. Vlen të theksohet se te
ky lloj karcinome ndodh një mutacion gjenetik kromozomal, por asnjëherë nuk
duhet ngatërruar me atë që tumori është trashëgues. Shkaku i saktë i kësaj
familje të sarkomave akoma nuk duhet, por besohet se ky mutacion luan një rol të
rëndësishëm.
Shenjat dhe simptomat: varen nga kocka që preket apo faqen e indit të butë në të cilën kanceri lokalizohet, zakonisht simptomat përfshijnë: dhimbje në vendin e masës, shpesh me ënjtje. Pacientet mund të kenë simptoma të përgjithshme të tilla si humbje oreksi, ethe, rraskapitje, lodhje dhe humbje peshe. Simptomat e tjera janë të lidhura me vendin e lokalizimit të tumorit. Simptomat klasike përfshijnë dhimbje gjoksi dhe gulçim në tumoret që lokalizojnë në brinjë.
Diagnostikimi i sarkomes Ewing: shumë fëmijë janë diagnostikuar pasi mjeku i tyre i kujdesit parësor ka urdhëruar për rëntgen apo CT apo MRI. Këto teste nganjëherë duhet të përsëritën nga mjeku onkolog. Nëse dyshohet për këtë lloj karcinome mjeku e udhëzon pacientin për në ekipet e specializuara. Vlerësimi më i rëndësishëm i sarkomes është biopsia. Në këtë prova merret një mostër nga indi ku është lokalizuar tumori për tu ekzaminuar me pas me mikroskop nga një patolog.
Përcaktimi i shtrirjes së sëmundjes: në kohen e diagnozës rreth 10-30% e pacienteve kanë metastaza tashmë. Përcaktimi se sa larg është përhapur sëmundja është i një rëndësi të madhe. Për ta përcaktuar shtrirjen e sarkomes bëhen këto teste:
Shenjat dhe simptomat: varen nga kocka që preket apo faqen e indit të butë në të cilën kanceri lokalizohet, zakonisht simptomat përfshijnë: dhimbje në vendin e masës, shpesh me ënjtje. Pacientet mund të kenë simptoma të përgjithshme të tilla si humbje oreksi, ethe, rraskapitje, lodhje dhe humbje peshe. Simptomat e tjera janë të lidhura me vendin e lokalizimit të tumorit. Simptomat klasike përfshijnë dhimbje gjoksi dhe gulçim në tumoret që lokalizojnë në brinjë.
Diagnostikimi i sarkomes Ewing: shumë fëmijë janë diagnostikuar pasi mjeku i tyre i kujdesit parësor ka urdhëruar për rëntgen apo CT apo MRI. Këto teste nganjëherë duhet të përsëritën nga mjeku onkolog. Nëse dyshohet për këtë lloj karcinome mjeku e udhëzon pacientin për në ekipet e specializuara. Vlerësimi më i rëndësishëm i sarkomes është biopsia. Në këtë prova merret një mostër nga indi ku është lokalizuar tumori për tu ekzaminuar me pas me mikroskop nga një patolog.
Përcaktimi i shtrirjes së sëmundjes: në kohen e diagnozës rreth 10-30% e pacienteve kanë metastaza tashmë. Përcaktimi se sa larg është përhapur sëmundja është i një rëndësi të madhe. Për ta përcaktuar shtrirjen e sarkomes bëhen këto teste:
·
CT ose
MRI
·
Rëntgeni
i gjoksit
·
CT e
eshtrave
·
Aspirimi
i kockës gjegjësisht palcës kockore me biopsi
·
PET-i
Shkalla e
mbijetesës qe nga viti 1975 është rritur 30%. Sot mbi 70% e fëmijëve që nuk kanë
metastaza shërohen plotësisht. Në rastet kur kemi metastaza gjasa për mbijetesë
është e zymtë.
Shkaqet e Sarkomes Ewing: nuk dihen shkaktaret e saktë të këtij lloj kanceri. Megjithatë dimë qe ka lidhje me gjenetiken.
Trajtimi: pothuajse të gjithë fëmijët e trajtuar nga sarkoma ewing janë trajtuar me një kombinim të kimioterapisë kirurgjisë dhe rrezatimit. Trajtimi agresiv është i zakonshëm për shkak te rrezikut për metastazë. Kimioterapia – është shpesh rruga e parë e trajtimit. Ndryshe nga karcinomat e tjera, për këtë karcinom kjo është rruga e parë, shpesh përdorin kimioterapi për të zvogëluar madhësinë e tumorit para se te hiqet me kirurgji. Shpesh trajtohen me terapi të kombinuar. Kirurgjia – pas kimioterapisë që ka reduktuar madhësinë e karcinomes operacioni ka të ngjarë të jetë më efektive për trajtimin e sakomes ewing. Në disa raste fëmijëve duhet te ju merret biopsia e kockës apo indeve, e më pas zëvendësohet zona e sëmur e cila duhet hiqen. Shumë rrallë amputimi është i nevojshëm për të hequr plotësisht një tumor. Rrezatimi – mund të përdorët edhe në kombinim me kimioterapi dhe kirurgji për të vrarë qelizat e kancerit pasi që operacioni nuk kishte sukses.
Shkaqet e Sarkomes Ewing: nuk dihen shkaktaret e saktë të këtij lloj kanceri. Megjithatë dimë qe ka lidhje me gjenetiken.
Trajtimi: pothuajse të gjithë fëmijët e trajtuar nga sarkoma ewing janë trajtuar me një kombinim të kimioterapisë kirurgjisë dhe rrezatimit. Trajtimi agresiv është i zakonshëm për shkak te rrezikut për metastazë. Kimioterapia – është shpesh rruga e parë e trajtimit. Ndryshe nga karcinomat e tjera, për këtë karcinom kjo është rruga e parë, shpesh përdorin kimioterapi për të zvogëluar madhësinë e tumorit para se te hiqet me kirurgji. Shpesh trajtohen me terapi të kombinuar. Kirurgjia – pas kimioterapisë që ka reduktuar madhësinë e karcinomes operacioni ka të ngjarë të jetë më efektive për trajtimin e sakomes ewing. Në disa raste fëmijëve duhet te ju merret biopsia e kockës apo indeve, e më pas zëvendësohet zona e sëmur e cila duhet hiqen. Shumë rrallë amputimi është i nevojshëm për të hequr plotësisht një tumor. Rrezatimi – mund të përdorët edhe në kombinim me kimioterapi dhe kirurgji për të vrarë qelizat e kancerit pasi që operacioni nuk kishte sukses.
0 comments:
Post a Comment